Prosiect arloesol i blant yn cael ymweliad gan swyddogion o Lundain

Ymwelodd swyddogion o’r Gronfa Gwaddol Ieuenctid (YEF) a’r Swyddfa Gartref â Chyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr yn ddiweddar i arsylwi’n uniongyrchol ar ddatblygiadau llwyddiannus prosiect arloesol sy’n cefnogi plant yr effeithir arnynt gan drawma.

Y fenter ‘Meithrin Perthynas Gyda’n Gilydd’ (RBT) yw’r gwerthusiad cadarn, mawr cyntaf o sut y gall gwasanaethau sy’n defnyddio’r Model Gwella o Drawma (TRM) fod o fudd i’r plant hynny sydd wedi profi trawma.

Gyda chefnogaeth tîm gwerthuso a gomisiynwyd o Brifysgol Caint, mae’r cynllun RBT yn cynnwys chwe thîm o fewn yr awdurdod lleol, sy’n cydweithio â Gwasanaeth Triniaeth ac Ymgynghori Fforensig y Glasoed Cymru Gyfan (FACTS) – adran o’r Gwasanaethau Iechyd Meddwl Plant a'r Glasoed (CAMHS).

Nod y prosiect yw defnyddio dull amlasiantaethol ar y cyd i ddatgelu a mynd i’r afael ag anghenion unigol cymhleth pob plentyn sydd wedi dioddef trawma.  Fel rhan o'r fenter, mae ymarferwyr sy'n gweithio gyda phlant yn cael eu hyfforddi mewn TRM, gan eu galluogi i adnabod ac ymateb yn briodol i blant sy'n arddangos arwyddion o drawma.

Ffocws y cynllun yw cynnig ymyrraeth gynnar, gan ddefnyddio’r TRM, i’r rhai sydd wedi profi trawma ac ymchwilio i weld a yw’n ganolog i helpu’r plentyn i osgoi datblygu ymddygiad problemus, profi anawsterau mewn perthynas a dod yn gysylltiedig â throseddoldeb – sydd i gyd yn gysylltiedig â phrofiadau niweidiol yn ystod plentyndod.  Mae polisïau, gweithdrefnau ac arferion y sefydliad wedi'u haddasu i gefnogi staff, gan sicrhau eu bod yn gallu ymateb yn effeithiol, yn ogystal â meithrin perthynas ymddiriedus gyda'r plant dan sylw.

Y llynedd, sicrhaodd y prosiect cydweithredol £800k o gyllid i gefnogi ei achos.  Roedd y fenter RBT yn un o ddim ond pedwar prosiect llwyddiannus ar draws Cymru a Lloegr, a’r unig gynllun yng Nghymru, i sicrhau cyllid drwy’r Gronfa Gwaddol Ieuenctid (YEF) drwy ei Rownd Ariannu Ymarfer wedi’i Hysbysu gan Drawma, a ariannwyd ar y cyd gan y Swyddfa Gartref.

Mae’r YEF yn ariannu ac yn gwerthuso prosiectau ar draws y Deyrnas Unedig sy’n ceisio cael gwybodaeth am ymyriadau llwyddiannus i atal plant a phobl ifanc rhag dod yn rhan o drais.

Yn ystod yr ymweliad â Phen-y-bont ar Ogwr, cafodd cyfleusterau Neuadd Bytholwyrdd sy’n cefnogi’r prosiect eu harddangos, gan gynnig cyfle i swyddogion weld yr ystafell drawma, gofod y ganolfan galw heibio yn ogystal â’r ardaloedd a ddefnyddir gan y therapydd celf a’r therapydd lleferydd ac iaith.  Caniataodd yr ymweliad i’r Swyddfa Gartref a chydweithwyr YEF gwrdd â’r gweithwyr proffesiynol sy’n ymwneud â’r cynllun a thrafod sut mae’r TRM wedi effeithio ar eu hymarfer, sut mae’n gwneud gwahaniaeth gyda’r plant dan sylw, yn ogystal â llwyddiannau a heriau’r fenter hyd yma.

Llongyfarchiadau i’r holl dîm Meithrin Perthynas Gyda’n Gilydd. Mae rheoli’r prosiect hwn, yng nghyd-destun gwerthusiad cadarn, yn gofyn am lawer iawn o gydweithio a chydgysylltu amlasiantaethol.

Mae'r angerdd a'r ymrwymiad sy'n rhedeg drwy'r tîm yn amlwg i’w weld, o'r ymarferwyr i'r uwch reolwyr.

Rydym yn cydnabod bod llawer iawn eisoes wedi’i wneud mewn arferion sydd wedi’u llywio gan drawma yng Nghymru drwy greu Fframwaith Cymru sy'n Ystyriol o Drawma, a bydd y prosiect hwn o werth sylweddol wrth ddarparu canfyddiadau gwerthuso hanfodol i lenwi’r bwlch tystiolaeth sydd gennym ynghylch arferion sy'n ystyriol o drawma yn fyd-eang, a sut y gallwn gefnogi pobl ifanc orau i osgoi cymryd rhan mewn trais.

Jake Grout-Smith, Arweinydd Rhaglen ac Effaith y Gronfa Gwaddol Ieuenctid

Dywedodd y Cynghorydd Martyn Jones, Aelod Cabinet dros Addysg a Gwasanaethau Ieuenctid: “Rydym yn falch iawn o fod â rhan allweddol yn y gwerthusiad arloesol hwn, a allai fod yn hanfodol i amddiffyn plant rhag niwed a byw bywyd troseddol yn ddiweddarach.  Mae’n brosiect sydd â’r potensial i gael effaith gadarnhaol ar fywydau unigolion, yn ogystal â chyfrannu at iechyd cyffredinol y gymuned leol ac ehangach.

“Gan weithio ar y cyd, gallwn gefnogi pobl ifanc yn well i oresgyn heriau cymhleth trawma a thrwy hynny feithrin cymdeithas fwy cadarnhaol a gwydn.  Da iawn i bob un o’r ymarferwyr ymroddedig hynny sy’n rhan o’r cynllun, gan greu llwybr i blant oresgyn eu trallod a chael dyfodol mwy cadarnhaol.”